Depresja poporodowa

Autor: psycholog – mgr Katarzyna Dupla-Poprawska

Definicja
Narodziny dziecka mogą wywołać zbieraninę emocji od radości do strachu i lęku, ale również mogą spowodować coś, czego się nie spodziewałaś – depresję.

Wiele nowych mam doświadcza „baby blues” po porodzie, który często powoduje wahania nastroju i napady płaczu, które znikają szybko. Niektóre nowe mamusie doświadczają bardziej poważnych, długotrwałych form depresji  zwaną – depresją poporodową. Rzadziej występuję ekstremalna forma depresji poporodowej – psychoza.

Depresja poporodowa nie jest skazą lub osłabieniem charakteru. Czasami jest po prostu powikłaniem poporodowym.

Jeśli masz depresję poporodową szybkie leczenie może pomóc  w ustąpieniu objawów i sprawić radość z narodzin dziecka, a nie smutek.

Objawy
Objawy i oznaki depresji po porodzie są różne w zależności od razu depresji.

Baby blues
Oznaki i objawy trwają tylko kilka dni do tygodnia lub dwóch – mogą obejmować:

• Wahania nastroju
• Niepokój
• Smutek
• Drażliwość
• Płacz
• Problemy ze snem

Depresja poporodowa
Nie należy mylić „baby blues” z depresją poporodową. Przy depresji poporodowej oznaki i objawy są bardziej intensywne i długotrwałe. W pewnym momencie zakłócają zdolność opieki nad dzieckiem i zajmowania się codziennymi obowiązkami.

Objawy depresji poporodowej mogą obejmować:

• Utrata apetytu
• Bezsenność
• Intensywna drażliwość i gniew
• Brak radości w życiu
• Poczucie wstydu lub winy
• Utrata zainteresowania seksem
• Poważne zmiany nastroju
• Brak przywiązania do dziecka
• Wycofanie się z życia rodzinnego, towarzyskiego
• Myśli o samookaleczeniu siebie lub dziecka

Nieleczona depresja może trwać wiele miesięcy lub dłużej. Ma negatywny wpływ na mamę, dziecko i życie.

Psychoza poporodowa
Jest to rzadka choroba, która rozwija się w ciągu pierwszych dwóch tygodni po porodzie – oznaki i objawy są jeszcze bardziej dotkliwe.

Oznaki i objawy:

• Splątanie i dezorientacja
• Halucynacje i urojenia
• Paranoja
• Próby szkodzenia sobie lub dziecku

Jeśli czujesz, ze masz depresje po urodzeniu dziecka – skontaktuj się ze specjalistą zdrowia psychicznego – psychologiem lub psychiatrą.

Nie wstydź się i opowiedz o swoich objawach  – pamiętaj najważniejsze jest Twoje zdrowie i dziecka.

Jeśli podejrzewasz, że rozwija się u Ciebie psychoza poporodowa  natychmiast wezwij pomoc lekarską.  Nie czekaj i nie miej nadziei, że Ci się poprawi. Psychoza poporodowa może doprowadzić do myśli i zachowań zagrażających Twojemu życiu lub dziecka.

Przyczyny
Nie ma jednej przyczyny depresji poporodowej. Czynniki fizyczne, emocjonalne, styl życia mogą odgrywać ważną rolę.

Czynniki fizyczne: Po porodzie dramatyczny spadek (estrogenu i progesteronu) w organizmie może przyczyniać się do depresji poporodowej. Inne hormony wytwarzane przez tarczycę też mogą gwałtownie spadać – co może sprawić, że czujesz się zmęczona, ospała i przygnębiona. Zmiany w objętości krwi, ciśnieniu krwi, układzie odpornościowym i metabolizmie mogą przyczyniać się do zmęczenia i wahania nastroju.

Czynniki emocjonalne: Gdy jesteś pozbawiona snu i jesteś przytłoczona, możesz mieć trudności z radzeniem sobie z najmniejszymi problemami. Możesz mieć problemy nad opiekowaniem noworodkiem. Według siebie jesteś mniej atrakcyjna i czujesz, że straciłaś kontrolę nad swoim życiem. Każdy z tych czynników może przyczyniać się do depresji poporodowej.

Styl życia: Wiele czynników stylu życia może doprowadzić do depresji poporodowej: wymagające dziecko, starsze rodzeństwo, trudności w karmieniu piersią, problemy finansowe oraz brak wsparcia ze strony partnera lub innych bliskich.

Czynniki ryzyka
Depresja poporodowa może rozwijać się po urodzeniu każdego dziecka, nie tylko pierwszego. Ryzyko wzrasta, jeśli:

• byłaś w depresji w czasie ciąży lub w innym czasie
• masz depresję poporodową po poprzedniej ciąży
• miałaś stresujące wydarzenia w ciągu ostatniego roku, jak powikłania ciąży, choroby lub utrata pracy
• masz problemy w relacji z współmałżonkiem lub partnerem
• nie masz  wsparcia ze strony najbliższych
• masz problemy finansowe
• ciąża była nieplanowana i niechciana

Ryzyko psychozy poporodowej jest wyższe dla kobiet, które mają chorobę dwubiegunową afektywną.

Komplikacje
Nieleczona depresja poporodowa może kolidować z relacją matka-dziecko i spowodować problemy rodzinne. Dzieci matek, które są bez leczenia depresji poporodowej, są bardziej narażone na problemy behawioralne, takie jak problemy ze spaniem, trudności w jedzeniu, napady złości i nadpobudliwość. Opóźnienia w rozwoju mowy są również bardziej powszechne.

Nieleczona depresja poporodowa może trwać miesiące lub dłużej, czasem staje się przewlekłym zaburzeniem depresyjnym. Depresja poporodowa u kobiety powoduje wzrost ryzyka przyszłych epizodów dużej depresji.

Przygotowanie do wizyty
Jeśli masz objawy depresji poporodowej, skontaktuj się z lekarzem. Nie pozwól, żeby  wstyd lub lęk zatrzymał Cię. Depresja poporodowa jest powszechna, a lekarz wie, że to nie twoja wina. W celu ochrony Twojego zdrowia i zdrowia dziecka  Twój stan musi być zbadany jak najszybciej.

Po Twojej pierwszej wizycie, specjalista zdrowia psychicznego stworzy odpowiedni plan leczenia dla Ciebie.

Oto kilka informacji, które pomogą Ci przygotować się do wizyty.

Co możesz zrobić:

• Zapisz objawy, których  doświadczasz i  jak długo.
• Spisz wszystkie dziedziny medycyny, w których byłaś zdiagnozowana. Należy poinformować lekarza jeśli już zdiagnozowano wszelkiego rodzaju depresje lub inne zaburzenia psychiczne w przeszłości.
• Zrób listę wszystkich przyjmowanych leków, również tych bez recepty, witamin i suplementów.
• Znajdź zaufanego członka rodziny lub przyjaciela do rozmowy, którzy pomogą Ci zapamiętać wszystkie informacje.
• Spisz pytania, które chcesz zadać specjaliście.

Podczas oczekiwania na wizytę ze specjalistą, spróbuj otworzyć się na ludzi blisko Ciebie i niech wiedzą, że potrzebujesz pomocy. Jeśli ktoś oferuje Ci pomoc w opiece na dzieckiem – przyjmij ja, dzięki czemu odpoczniesz. Jeśli możesz spać – zdrzemnij się. Obejrzyj film lub spotkaj się z przyjaciółmi przy kawie. Przełamanie izolacji może pomóc znowu poczuć  się człowiekiem.

Jeśli w dowolnym momencie miałabyś myśli o samookaleczeniu lub dziecka, natychmiast oddaj dziecko swojemu partnerowi lub innej bliskiej osoby i zadzwoń pod numer 999 lub 112.

Leczenie
Leczenie, czas powrotu do siebie uzależniony jest od nasilenia depresji i indywidualnych potrzeb.

Baby blues
Baby blues zazwyczaj znika sam w ciągu kilku dni  maksymalnie do dwóch tygodni. W międzyczasie odpoczywaj kiedy tylko możesz. Przyjmij pomoc od rodziny i przyjaciół. Porozmawiaj z innymi nowymi mamami. Unikaj alkoholu, który może pogorszyć nastrój. Jeśli masz niedoczynność tarczycy, lekarz może przepisać leki na tarczycę.

Depresja poporodowa
Poradnictwo: Może pomóc rozmowa o swoich obawach z  psychologiem lub psychiatrą. Poprzez doradztwo, można znaleźć lepsze sposoby radzenia sobie ze swoimi uczuciami, rozwiązywaniem problemów i obranie nowych celów.

Leki przeciwdepresyjne: Leki przeciwdepresyjne są udowodnioną metodą leczenia depresji poporodowej. Jeśli karmisz piersią, musisz wiedzieć, że leki przenikają do mleka kobiecego. Niemniej jednak, niektóre leki przeciwdepresyjne mogą być stosowane w okresie karmienia piersią z małym ryzykiem wystąpienia skutków ubocznych dla Twojego dziecka. Ważna jest współpraca z lekarzem, aby rozważyć potencjalne ryzyko i korzyści wynikające z konkretnych leków przeciwdepresyjnych.

Terapia hormonalna: Zamiennik Estrogenu może pomóc przeciwdziałać szybkiemu spadkowi estrogenów, które towarzyszy porodowi, który może złagodzić objawy depresji poporodowej u niektórych kobiet. Badania na temat skuteczności terapii hormonalnej dla depresji poporodowej jest jednak ograniczony. Przy lekach przeciwdepresyjnych należy wziąć pod uwagę potencjalne ryzyko i korzyści wynikające z terapii hormonalnej z lekarzem.

Z odpowiednim leczeniem depresja poporodowa zazwyczaj znika w ciągu kilku miesięcy. W niektórych przypadkach, depresja poporodowa trwa znacznie dłużej. Ważne jest, aby kontynuować leczenie mimo że zaczynasz czuć się lepiej. Zaprzestanie leczenia zbyt wcześnie, może doprowadzić do nawrotu choroby.

Psychoza poporodowa

Psychoza poporodowa wymaga natychmiastowego leczenia, często w szpitalu.

Gdy Twoje bezpieczeństwo jest zapewnione, kombinacja leków – takich jak leki przeciwdepresyjne, leki przeciwpsychotyczne i stabilizatory nastroju – mogą być stosowane w celu kontroli objawów i dolegliwości. Czasami leczenie elektrowstrząsami (ECT) jest również zalecane.

Podczas ECT małą ilość prądu elektrycznego stosuje się w mózgu do wytwarzania fal mózgowych podobnych do tych, jakie występują w czasie napadu. Zmiany chemiczne wywołane przez prądy elektryczne mogą zmniejszać objawy depresji, zwłaszcza, gdy inne metody leczenia zawiodły lub gdy potrzebujesz natychmiastowej poprawy.

Leczenie psychozy poporodowej może kwestionować zdolność matki do karmienia piersią. Oddzielenie od dziecka sprawia, że ​​karmienie piersią  jest trudne i niektóre leki stosowane w leczeniu psychozy poporodowej nie są zalecane dla kobiet, które karmią piersią. Jeśli będziesz miała psychozę poporodową, zespół opieki zdrowotnej pomoże Ci wypracować odpowiedni plan leczenia.

Radzenie sobie i pomoc

Depresja poporodowa może mieć odzew powodując napięcie emocjonalne dla wszystkich w pobliżu nowego dziecka. Kiedy nowa mama ma depresję ryzyko depresji u ojca dziecka może również  się zwiększyć.

Już jest stresujący, męczący okres po urodzeniu dziecka, a jest znacznie trudniejszy w przypadku wystąpienia depresji.

Pamiętaj: Depresja nie jest niczyją winą. Depresja jest chorobą, która wymaga leczenia medycznego.

Jeśli masz problemy z radzeniem sobie z depresją poporodową w Twojej rodzinie, porozmawiaj ze specjalistą zdrowia psychicznego. Depresja jest stanem, który można leczyć. Im szybciej uzyskasz pomoc, tym szybciej będziesz w pełni sprawna, aby być z partnerem i cieszyć się z narodzonego dziecko.

Depresji poporodowej nie można leczyć na własną rękę!!!
Pamiętaj, że najlepszym sposobem, aby dbać o swoje dziecko jest dbanie o siebie.